Монголын түүх

Têm os idiomas inglês e mongol (Монгол)

(Inglês)

A área da atual Mongólia foi governada por vários impérios nômades, incluindo o estado Xiongnu, o estado Xianbei, o Rouran Khaganate, o turco Khaganate e outros.

O povo Khitan, que usava uma língua para-mongólica, fundou um estado conhecido como dinastia Liao (907-1125) na Ásia Central e governou a Mongólia e partes do Extremo Oriente russo, norte da Coreia e norte da China.

Em 1206, Genghis Khan conseguiu unir e conquistar os mongóis, forjando-os em uma força de combate que criou o maior império contíguo da história mundial, o Império Mongol. Após o colapso da dinastia Yuan liderada pelos mongóis em 1368, os mongóis retornaram aos seus padrões anteriores de conflitos internos. O budismo na Mongólia começou com a conversão dos imperadores Yuan ao budismo tibetano; no entanto, os mongóis retornaram aos seus antigos costumes xamanistas após o colapso de seu império e não foi até os séculos 16 e 17 que o budismo ressurgiu.

No final do século XVII, o que hoje é a Mongólia foi incorporado à área governada pela dinastia Qing liderada pelos manchus. Durante o colapso do Qing em 1911, a Mongólia declarou independência, mas teve que lutar até 1921 para estabelecer firmemente a independência de fato e até 1945 para obter reconhecimento internacional. Como consequência, ficou sob forte influência soviética: em 1924, a República Popular da Mongólia foi declarada e a política mongol começou a seguir os mesmos padrões da política soviética da época. Após as Revoluções de 1989, a Revolução Mongol de 1990 levou a um sistema multipartidário, uma nova constituição em 1992 e uma transição para uma economia de mercado.

(Монгол)

Монголын түүх нь Монголчуудын нүүдэл ба суурьшлын түүхтэй салшгүй холбоотой. Өнөөгийн Монгол улсын нутаг дэвсгэрт хүн суурьшсан цагаас эхлэн нүүдэлчид эзэгнэн, Хүннү, Сяньби гүрнүүд ч байгуулагдаж байв. 1190 онд Чингис хаан тархай бутархай олон монгол аймгийг нэгэн тугийн дор нэгтгэв. Их Монгол улс хүчирхэгжсэн үедээ европын зүүн хагас, азийн ихэнх газар нутгийг өөрийн мэдэлд оруулсан, хүн төрөлхтөний түүхэнд дахин давтагдаагүй асар том газар нутагтай, улсын нутаг дэвсгэр дотроо Монголын энхтайвныг бий болгож чадсан хүчирхэг гүрэн байлаа. Хэдийгээр монголчууд дэлхийн түүхэнд тодрон гарч, ази-европын хооронд урьд нь байгаагүй соёл, худалдааг шинэ төвшинд авчирсан ч ихэнх монголчууд нүүдлийн амьдралтай хэвээр байсан юм. 1262 онд Их Монгол улс задран Алтан Ордны улс, Ил хаант улс, Цагадайн улс, Юань улс нэртэйгээр дөрвөн том гүрэнд хуваагдан, 16-р зууныг хүртэл өөр хоорондоо дайтах буюу нэгдсээр ирэв. Яг энэ үедээ Монголчууд буддын шашны нөлөөнд автаж эхэлсэн ба түүнээс хойш нэг их удалгүй буюу 17-р зууны сүүлээс эхлэн 18-р зууны дунд гэхэд ихэнх Монголчууд Чин улсад дагаар орсон байна. 20-р зууны эхэнд Чин улсын задран унах үед Монголчууд эхлээд Хаант Оросын тусламжтайгаар Олноо өргөгдсөн Монгол улсыг, дараа нь 1924 онд ЗХУ-ын тусламжтайгаар Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсыг байгуулсан нь дэлхийн түүхэн дэх хоёр дахь социалист улс боллоо. Үүний дараа Зөвлөлт улстай мөр зэрэгцэн улсаа хөгжүүлж чаджээ. Зүүн европод гарсан 1989 оны хувьсгалууд ч Монголд улс төрийн өөрчлөлтийг авчирсан ба үр дүнд нь 1992 онд ардчилсан дэглэмтэй үндсэн хуульт, чөлөөт зах зээлийн нийгэмд шилжин орлоо. Төлөвлөгөөт эдийн засгаас чөлөөт эдийн засагт шилжих шилжилт нь ихээхэн асуудлыг дагуулсаар байгаа бөгөөд эдийн засгийн өсөлт зарим жилүүдэд маш өндөр үзүүлэлттэй байхад ч нийт хүн амын гуравны нэг нь ядуу амьдралтай байна.

Aviso:

Este aplicativo foi desenvolvido para fins de educação e pesquisa com a lei de uso justo é aplicada sob licença Creative Common e não viola a política sobre anúncios veiculados pelo Google em telas com conteúdo replicado. O uso justo é uma lei doutrinária que permite o uso limitado de material protegido por direitos autorais sem ter que primeiro adquirir permissão do detentor dos direitos autorais para fins de educação e pesquisa.