Sejarah Hukum Islam

گاه به گاه با تاریخ شریعت اسلام آشنا شوید

تعریف تاریخ حقوق اسلام

نظام حقوقی در هر جامعه ای ماهیت، ویژگی و محدوده خاص خود را دارد. نظام حقوقی اسلام هم همینطور. اسلام نظام حقوقی خاص خود را دارد که به عنوان شریعت اسلامی شناخته می شود. اصطلاحات متعددی در رابطه با مطالعه حقوق اسلامی وجود دارد که عبارتند از شریعت، فقه، اصول فقه و خود شریعت.

اصطلاحات شریعت، فقه و شریعت اسلامی در بین علمای حقوق اسلامی در اندونزی بسیار رایج است. با این حال، این سه اصطلاح اغلب اشتباه درک می شوند، به طوری که گاهی اوقات این سه اصطلاح با هم عوض می شوند. به همین دلیل در زیر به توضیح هر یک از اصطلاحات سه گانه و رابطه آن سه خصوصاً رابطه شرع و فقه می پردازیم. اصطلاح دیگری که به تحصیل احکام اسلامی نیز مربوط می شود، اصول فقه است.

اصولاً شریعت اسلام از وحی الهی یعنی قرآن سرچشمه می گیرد که بعدها توسط حضرت محمد (ص) به تفصیل توضیح داده شد. از طریق سنت و حدیث. اين وحي معين هنجارها و مفاهيم اساسي شريعت اسلامي است كه در عين حال احكام يا هنجارهايي را كه در جامعه بشري به يك سنت تبديل شده است، بازنگري مي كند. اما شریعت اسلام نیز احکام و روایات مختلفی را در خود جای داده است که با احکام موجود در وحی الهی منافاتی ندارد.

قانون اسلامی

اصطلاح شریعت اسلامی از دو کلمه اساسی یعنی «قانون» و «اسلام» گرفته شده است. در فرهنگ لغت بزرگ اندونزی کلمه "قانون" به این صورت تعریف شده است:

مقررات یا آداب و رسومی که رسماً الزام آور تلقی می شوند؛ قوانین، مقررات و غیره برای تنظیم زندگی اجتماعی؛ استانداردها (قوانین، مقررات) در مورد رویدادهای خاص؛ تصمیمات (ملاحظات) تعیین شده توسط قضات (در دادگاه) یا احکام (تیم تدوین فرهنگ لغت)، 2001 : 410).

به عبارت ساده، قانون را می توان به عنوان قواعد یا هنجارهایی دانست که رفتار انسان را در یک جامعه تنظیم می کند، هر دو مقررات یا هنجارها به صورت واقعیاتی هستند که در جامعه رشد و توسعه می یابند یا مقررات یا هنجارهایی که به روشی خاص وضع شده و توسط آنها اجرا می شود. مراجع (محمد داود علی، 1375: 38).