Arab–Israel War - History

สงครามอาหรับอิสราเอล

ความขัดแย้งอาหรับ–อิสราเอลเป็นปรากฏการณ์ระหว่างชุมชนที่เกี่ยวข้องกับความตึงเครียดทางการเมือง ความขัดแย้งทางทหาร และข้อพิพาทอื่นๆ ระหว่างประเทศอาหรับต่างๆ และอิสราเอล ซึ่งรุนแรงขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 20 แต่ส่วนใหญ่ค่อยๆ จางหายไปในต้นศตวรรษที่ 21 รากเหง้าของความขัดแย้งอาหรับ–อิสราเอลมีสาเหตุมาจากการสนับสนุนจากประเทศสมาชิกสันนิบาตอาหรับสำหรับชาวปาเลสไตน์ซึ่งเป็นสมาชิกสันนิบาตในความขัดแย้งระหว่างอิสราเอล–ปาเลสไตน์ที่กำลังดำเนินอยู่ เรื่องนี้มีสาเหตุมาจากการผงาดขึ้นมาพร้อมกันของไซออนิสต์และชาตินิยมอาหรับในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 แม้ว่าขบวนการระดับชาติทั้งสองจะไม่ได้ปะทะกันจนกระทั่งคริสต์ทศวรรษ 1920

ความขัดแย้งระหว่างปาเลสไตน์-อิสราเอลส่วนหนึ่งเกิดจากการอ้างสิทธิ์ที่ขัดแย้งกันของขบวนการเหล่านี้ไปยังดินแดนที่ก่อตั้งดินแดนปาเลสไตน์บังคับของอังกฤษ ซึ่งชาวยิวมองว่าเป็นบ้านเกิดของบรรพบุรุษ ขณะเดียวกันก็ได้รับการยกย่องจากกลุ่มรวมชาติอาหรับ การเคลื่อนไหวทั้งในอดีตและปัจจุบันเป็นของชาวปาเลสไตน์อาหรับ และในบริบทของศาสนาอิสลาม ในฐานะดินแดนของชาวมุสลิม ความขัดแย้งทางนิกายภายในดินแดนอาณัติของอังกฤษระหว่างชาวยิวปาเลสไตน์และชาวอาหรับได้ทวีความรุนแรงขึ้นจนกลายเป็นสงครามกลางเมืองปาเลสไตน์เต็มรูปแบบในปี พ.ศ. 2490 โดยเข้าข้างชาวอาหรับปาเลสไตน์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายหลังการประกาศเอกราชของอิสราเอล ประเทศอาหรับที่อยู่ใกล้เคียงได้บุกเข้ามาในตอนนั้น อดีตดินแดนอาณัติในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2491 เริ่มสงครามอาหรับ–อิสราเอลครั้งที่หนึ่ง การสู้รบขนาดใหญ่ส่วนใหญ่จบลงด้วยข้อตกลงหยุดยิงหลังสงครามยมคิปปูร์ พ.ศ. 2516 มีการลงนามข้อตกลงสันติภาพระหว่างอิสราเอลและอียิปต์ในปี พ.ศ. 2522 ส่งผลให้อิสราเอลถอนตัวออกจากคาบสมุทรไซนายและยกเลิกระบบการปกครองโดยทหารในเขตเวสต์แบงก์และฉนวนกาซา เพื่อสนับสนุนการบริหารงานพลเรือนของอิสราเอล และเป็นผลตามมาด้วยการผนวกที่ราบสูงโกลานและฝ่ายเดียวฝ่ายเดียว เยรูซาเลมตะวันออก

ลักษณะของความขัดแย้งได้เปลี่ยนตลอดหลายปีที่ผ่านมา จากความขัดแย้งขนาดใหญ่ในระดับภูมิภาคระหว่างอาหรับ–อิสราเอล ไปสู่ความขัดแย้งในระดับท้องถิ่นระหว่างอิสราเอล–ปาเลสไตน์ ซึ่งถึงจุดสูงสุดในช่วงสงครามเลบานอน พ.ศ. 2525 เมื่ออิสราเอลเข้าแทรกแซงในสงครามกลางเมืองเลบานอนเพื่อขับไล่การปลดปล่อยปาเลสไตน์ องค์กรจากเลบานอน ภายในปี 1983 อิสราเอลบรรลุภาวะปกติด้วยรัฐบาลเลบานอนที่ครอบงำโดยคริสเตียน แต่ข้อตกลงดังกล่าวถูกยกเลิกในปีหน้าจากการที่กองกำลังมุสลิมและกองกำลังติดอาวุธดรูซเข้ายึดเบรุต ด้วยความเสื่อมโทรมของอินติฟาดาชาวปาเลสไตน์ฉบับแรก พ.ศ. 2530-2536 สนธิสัญญาออสโลชั่วคราวนำไปสู่การจัดตั้งหน่วยงานแห่งชาติปาเลสไตน์ในปี พ.ศ. 2537 ภายใต้บริบทของกระบวนการสันติภาพอิสราเอล-ปาเลสไตน์ ในปีเดียวกันนั้น อิสราเอลและจอร์แดนบรรลุข้อตกลงสันติภาพ ในปี พ.ศ. 2545 สันนิบาตอาหรับเสนอการยอมรับอิสราเอลโดยประเทศอาหรับ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการแก้ไขข้อขัดแย้งระหว่างปาเลสไตน์กับอิสราเอลในโครงการ Arab Peace Initiative ความคิดริเริ่มดังกล่าว ซึ่งได้รับการยืนยันอีกครั้งนับแต่นั้นมา เรียกร้องให้ฟื้นฟูความสัมพันธ์ระหว่างสันนิบาตอาหรับและอิสราเอลให้เป็นปกติ เพื่อแลกกับการที่อิสราเอลถอนตัวออกจากดินแดนที่ถูกยึดครอง (รวมถึงเยรูซาเลมตะวันออก) และ "ข้อตกลงที่เป็นธรรม" สำหรับปัญหาผู้ลี้ภัยชาวปาเลสไตน์โดยอิงจาก มติสหประชาชาติที่ 194 ในช่วงทศวรรษ 1990 และต้นทศวรรษ 2000 มีการคงการหยุดยิงไว้เป็นส่วนใหญ่ระหว่างอิสราเอลและซีเรียแบบ Baathist ในขณะที่สงครามอย่างจำกัดยังคงดำเนินต่อไปในเลบานอนและกองกำลังติดอาวุธตัวแทนของอิหร่าน แม้จะมีข้อตกลงสันติภาพกับอียิปต์และจอร์แดน แต่สันติภาพชั่วคราวก็สอดคล้องกับทางการปาเลสไตน์และการหยุดยิงที่มีอยู่โดยทั่วไป จนถึงกลางทศวรรษ 2010 สันนิบาตอาหรับและอิสราเอลยังคงขัดแย้งกันในหลายประเด็น ในบรรดากลุ่มสงครามอาหรับในความขัดแย้ง อิรักและซีเรียเป็นรัฐเดียวที่ไม่บรรลุข้อตกลงสันติภาพหรือสนธิสัญญาอย่างเป็นทางการกับอิสราเอล อย่างไรก็ตาม ทั้งสองประเทศต่างหันมาสนับสนุนอิหร่าน

การพัฒนาในช่วงสงครามกลางเมืองในซีเรียได้ปรับเปลี่ยนสถานการณ์ใกล้ชายแดนทางตอนเหนือของอิสราเอล ส่งผลให้สาธารณรัฐอาหรับซีเรีย ฮิซบอลเลาะห์ และฝ่ายต่อต้านของซีเรียเกิดความขัดแย้งกัน และทำให้ความสัมพันธ์กับอิสราเอลซับซ้อนขึ้นเมื่อมีการทำสงครามกับอิหร่านที่กำลังเกิดขึ้น