Tafsiri Tawhid تەفسیری تەوحید

تەفسیری تەوحید نووسینی: م۔ عبدالقادر توحیدی

بسم اللہ الرحمن الرحیم

الحَمْدُللهِ والصَّلاةُ والسَّلَامُ عَلَى رَسُولِ الله، أمَّا بَعْد:

سوپاس بۆ خودا دوابەدوای ئەوەى كە چاپى یەكەمى تەفسیرى تەوحید پێشوازییەكى باشى لێكرا لەلایەن گەلى كوردى موسڵمانەوە بەتایبەتى جىتاموس داموسى گەنجان، جا هەر ئەكەوكات برای كرد كە ئیزنى پێبدات لەسەر خەرجى خۆى چاپى "دووەم"ـی بكات و وەك صەدەقەیەكى جاریە بڵاوی بكاتەوە، هەربۆیە هەر ئەو كات جەنابى مامۆستا دەستیكرد بە پێداچوونەوەى تەفسیرەكە تاكو ئامادەى بكات بوَ چاپى دوەم، سوپاس بۆ پەروەردگار ئەم پەداچوونەوەش لەموەردگار ئەم پەداچوونەوەش لەموەردگار َتایى تەفسیرەكە نوسیویەتى:

‏

بەڵام بەڵێنى ئەو براادەرەش وەك زوَرێك لەو بەڵێنانە دەرچو كە بە مامۆستا درا و هیچكات جێبەجێ نەكرا؛

دیارە لە چاپی "یەكەم"ـدا هەندێك لە وشەكان مانا كرابوونەوە، جا مامۆستا بە باشی زانی كە زوَربەى وشەكانى قورئان بە شێوەى تاكە مانا بكاتەوە تى شێوەى تاكە مانا بكاتەوە تا خوێنەرور لەگەڵات دەستیكرد بە ماناكردنەوەی وشە نامۆكانى قورئان، بەڵام پێش ئەوەى بتوانێت تەواوى بكات ، لە "1/11/2017" كوَچى دواىى كرد و بەرەو مەنزڵگاى كوَتایى كەوتەڕێ، رحمه الله تعالى و جعل الله سعيه في ميزان حسناته؛ جا ئێمەش بە یارمەتى پەروەردگار و هاوكارى چەند برایەكى بەڕێز و زانا، هەوڵماندا لەسەر شێوازى مامۆستا ئەوەى كە مابوو تەواوی بكەین، ولله الحمد؛

جیاوازى نێوان چاپى یەكەم و چاپى دوەم:

• ڕێكخستنى ڕستەكان و چاككردنى هەڵە زمانەوانییەكان:

چاپى یەكەم لەڕاستیدا کورتکراوەى وانە دەنگییەكانى ماموَستا بوو، جا ئەم كورتكردنەوە بووە هۆى ئەوەی كە لە هەندێك شوێندا هەست هەم هەوەد مان لە هەندێك شوێندا هەست هەم بەم پڕان و ناتەواوێەكانى ڵدراوە ئەو شوێنانە دەستكارى بكرێت و لە ڕووی زمانەوانیشەوە پێداچوونەوەی بۆ بكرێت؛

• جیاکردنەوەى مانى ئایەتەكە لە تەفسیرەكەی:

لە چاپى "یەكەم"ـدا ڕاڤەى ئایەتەكە تێكەڵ بە ماناكەى كرابوو، واتە پاش ماناكردنەوەی بەشێك لە ئایەژتەدانەکە ئەگەر وە دەوا بەشە پێویستى مانای ئەو بەشە تەفسیرەكەشی نوسرابوو، بەڵام لە چاپى دوەمدا سەرەتا ماناى ئایەتەكە بەتەواوى كراوەتەوە پاشان خاڵێك ( .) بۆ پیشدانى كۆتایى ماناى ئایەتەكە دانراوە، ئینجا دەستكراوە بە تەفسیر و درێژەدان بە مانى ئایەتەكە، كەواتە دانی ئەو خاڵە شودەکە، کەواتە دانی ندێك كاتدا ڕستەكە هێشتا تەواو نەبووە، هەروەها لەو شوێنانەی كە ڕستەكە پەیوەندە بە ئایەتی پاش خۆیەوە ، سێ خاڵی لەم شێوەیە دنراوە (...)؛

• گۆڕینى شوێنى هەندێك بابەت:

بۆ نمونہ باسی "بیدعە" كە لە چاپی "یەكەم"ـدا لە ئایەتی "سەد و حەڤدە"ـی سوڕەتی "بەقەڕە"دا بوو، لە چاپی "دوەم"ـدا لە ئایەتی، "بیست و حەفتی"‎ەەودی داەودا" سوڕی لە هەندێك لەو ئایەتانەی كە چەند مانایەکی بۆ باسكراوە، ئەو مانایە لە ئایەتەكەدا دانراوە كە نوسەر پێی وابووە ئەو مانایە نزیكتر و دروستترە، وەاكانی ترەكەڕەوەن

• گۆڕینى شێوازى دانانى ئایەتەكان:

لە چاپى "یەكەم"ـدا پەڕەى قورئان دانرابوو، بەڵام لە چاپى "دووەم"ـدا ئایەتەكان یەك لەدواى یەك لەگەڵاكەیاندا دانراون، تاکو خوێنەنى زوَرەگەڵەتەکە ئەسان ڕاڤەكەشى بخوێنێتەوە؛

• زیادکردنى مانى وشە نامۆكان:

لە چاپى "دووەم"ـدا هەموو وشە نامۆكان بە شێوەى تاك بە تاك مانا كراونەتەوە كە ئەمە خۆى بۆ خۆى شتێكى تایبەت و ناوازەیە؛

لێرەدا بوَ باشتر تێگەیشتن و كەڵك وەرگرتنىبارر لە ماناى وشەكان، پێویستە چەند ڕوونكردنەوەیەك بخەنە پێش چاوى خوێنەری بەڕێز:

• لە ماناى وشەكندا یەكەم جار مانى دەقى وشەكە باس كراوە، ئینجا ئاماژە كراوە بەو مانایەى كە لە ئەتەكەدا مەبەستە، بۆنموونە نوەى مانى وشەى

[مُتْرَفُون: (ك: مُتْرَف) ئەوەی كە خراوەتە ناو ژیانێكی پڕ لە ناز و نیعمەت و ڕاحەتیەوە، خۆشگوزەران، دەوڵەمەند، كاربەدەست]

.....

[مُسَوِّمِين: (ك: مُسَوِّم) ئەوەی كە شتێك دیاری دەكات و نیشانەی لەسەر دادەنێت، دیاریكەر، نیشانەداركەر، هەروەها بە (مُسَوَّمِين)ـیش خوەوەرانەوەت]

اللَّهم اجْعَلْ عَمَلي كُلَّهُ صَالِحاً واجْعَلْهُ لِوَجْهِكَ خَالِصاً وَلا تَجْعَل لِأَحَدٍ فيه شَيْئَاً، اللهم آمين

مسعود عبدالقادر توحیدی

12 ربیع الأول 1444

9/10/2022