كتاب

اندیشه‌ها و برداشت‌هایی از دورانی که سید قطب در سایه قرآن می‌زیسته است.

اندیشه‌ها و برداشت‌هایی از دورانی که سید قطب در سایه قرآن می‌زیست، آن‌ها را در این شش جلد ثبت می‌کند و از حقیقت جاودانه شروع می‌کند، یعنی قرآن واقعیتی است با وجودی مستمر مانند جهان هستی. که هر دو وجود دارند تا کار کنند.

جهان هستی در تمام جهاتش همچنان در حال حرکت و نقشی است که خالقش برایش مقدر کرده است و قرآن نیز نقش خود را برای بشریت ایفا کرده است و همچنان همان است و انسان در واقعیتش همان است و در منشأ ذات او. این قرآن خطاب خداوند به این انسان است، به کسانی که خداوند با آن خطاب کرده است، سخنی است که تغییر نمی کند، او را در مبدأ ذاتش و در مبدأ واقعیتش خطاب می کند. باید با دقت بیشتری به معانی مورد نظر سوره ها و آیات آن پی برد و به نشاط نهفته در آن پی برد تا راهنمایی های ذخیره شده از آن دریافت کند. اولین جامعه مسلمانی که برای اولین بار مورد خطاب این قرآن قرار گرفت و با آن زندگی کرد تا آن را در انسانیت واقعی خود، در زندگی واقعی و در مشکلات انسانی خود و با تدبر در رهبری قرآن که رهبری مستقیم در امور و اهداف روزانه آن دانشگاه، به طور یکسان، و او می بیند که چگونه قرآن را گام به گام در دستان خود می گیرد، سپس به سمت جامعه اسلامی حرکت می کند که امروز مورد توجه قرآن قرار گرفته است. بشریت با تمام خصوصیات شناخته شده خود توانایی پاسخگویی به قرآن و بهره مندی از رهبری آن را در همین مسیر دارد.

سید قطب با این نگاه دید که قرآن در زندگی اولین زن مسلمان زنده و اثرگذار است و می تواند در زندگی مسلمانان امروز کارساز باشد و قرآن امروز نیز همراه آنهاست. فردا و اینکه صرفاً سرودهای عبادی دور از واقعیت خاص مسلمین نباشد، همچنان که تاریخ مکتوب و سپری نشده و اثرگذاری و تعامل آن با زندگی از بین رفته است.

از این منظر، سید قطب در سایه قرآن می‌رود، مفاهیم آن را کشف می‌کند، آیات آن را به دور از روش‌های ائمه تفسیری پیشرفته، با تمسک به روح و باطن تفاسیر آنان، برای تقلید تفسیر می‌کند. عقایدی که در روش شناسی و طرز تفکر و نظریه پردازی امور و حقایق با عقاید معاصران ائمه پیشرفته تفسیر تفاوت داشتند. جایی که سوره را فهرست کرده و با تشخیص آن و تعداد آیات آن و مکی یا مدینه بودن آن که به گفته او صحیحتر است.